15/9/2024
ẩm thực du lịch ,
6674
Ngày thường gia đình người Mường nào cũng có vài ống thịt chua, nhưng dùng phổ biến nhất vẫn là dịp có khách đến chơi nhà. Món ăn bình dị đã trở thành niềm tự hào của người dân xứ Mường (Thanh Sơn, Phú Thọ).
>>> Đặc sản thắng cố của đồng bào dân tộc Mông
Thịt lợn muối chua, tinh hoa của ẩm thực xứ Mường - Ảnh: Thảo Nga
Ấn tượng ban đầu khi khách tới nhà là được người dân địa phương nơi đây bê ra một mâm thịt lợn muối chua và một rổ lá, khi ăn phải dùng tay cuộn lá với thịt. Khách phương xa tới chơi cũng không thật khó đoán ra được đây là món ăn truyền thống của người dân địa phương nơi đây.
Thịt chua Thanh Sơn được làm từ hai nguyên liệu chính: thịt lợn và thính gạo. Thịt lợn dùng để làm món thịt chua phải là loại lợn lửng của người Mường. Loại lợn này thường chỉ nặng 15-30kg, thịt ít mỡ và rất thơm. Lợn lửng của người Mường nuôi tự nhiên, quanh năm được thả rông ăn củ và trái cây rừng ngoài rừng nên thịt rất săn chắc và ít mỡ.
Theo kinh nghiệm của người dân địa phương, lợn sau khi làm thịt được treo lên cho ráo kiệt nước. Lòng, thủ, chân được cắt ra để riêng, toàn bộ xương được rút hết. Thịt ráo được đem thái nhỏ từng lát rồi ướp muối và gia vị để có vị đậm đà. Nếu muốn thịt chua nhanh thịt có thể đem luộc tái rồi mới đem thái.
Với món thịt chua, việc làm thính tuy đơn giản nhưng rất quan trọng, quyết định sự khác biệt và tạo nên vị chua cho thịt. Để làm thính người ta đem gạo rang vàng lên, sau đó giã thật nhỏ và trộn đều với thịt.
Công đoạn ủ thịt chua cũng cần đến đôi tay khéo léo và kinh nghiệm của người chế biến. Công đoạn này có thể mất 10 ngày tới nửa tháng. Thịt chua được cho vào những ống tre to, dưới đáy và đầu miệng ống bắt buộc phải có vài lá ổi hoặc lá sung đã rửa sạch. Sau đó thịt được lèn chặt bằng những nẹp tre gài chéo nhau.
Tiêu chuẩn của thịt lợn muối chua là phải giữ được màu sắc tươi của thịt, màu vàng ươm của thính gạo rang ôm chặt lấy từng miếng thịt trông hấp dẫn. Đặc biệt, thịt lợn muối chua Thanh Sơn để lâu vẫn không bị mất màu mà vẫn giữ nguyên được hương vị.
Thưởng thức hương vị thịt chua mới thấy hết cái tài của người dân tộc Mường nơi đây. Mùi vị không lẫn với bất kỳ món ăn nào khác. Cái vị bùi của thịt, giòn giòn của bì, chua chua của thính gạo lên men cùng vị chát lá sung, lá ổi, cay cay của tương ớt, ăn mãi mà không biết ngấy.
Trong những ngày nắng nóng, món thịt chua chín tới ăn kèm với lá sung chấm tương, nhấm nháp cùng chút rượu ngô thì không gì sánh bằng. Và đọng lại trong mỗi du khách sau khi thưởng thức hương vị thịt chua không chỉ là âm vị của món ăn mà còn là cái tình của người dân xứ Mường gửi đến khách du lịch gần xa.
Nói đến các món ăn chế biến từ thịt lợn của người dân tộc vùng cao thì có rất nhiều như thịt lợn thui, thịt lợn nướng, lợn gác bếp… mỗi cách chế biến lại có hương vị đặc trưng riêng của núi rừng, tuy nhiên thịt lợn muối chua lại được người dân xứ Mường coi là món ăn truyền thống của địa phương mình.
Trước kia muốn ăn thịt chua phải lên bản Mường, nhưng hiện thịt chua được bày bán rất nhiều tại thị trấn Thanh Sơn. Thịt chua ở đây được lấy từ trong hộp, bày ra chiếc mẹt nhỏ có lót lá chuối và lá sung. Miếng thịt khô ráo, miếng nào miếng nấy mỏng vừa, đều tăm tắp, có những vân chỉ màu hồng đậm trông chín mà bắt thính. |
Hãy chia sẻ hình ảnh du lịch của bạn tại địa chỉ [email protected] để Ban biên tập KinhNghiemDuLich.org đăng tải lên Cổng thông tin Sổ tay du lịch và khám phá cho đông đảo bạn đọc được tham khảo và chia sẻ những cảm xúc của chính mình.
Thit lon muoi chua truyen thong xu Muong
Ngay thuong gia dinh nguoi Muong nao cung co vai ong thit chua, nhung dung pho bien nhat van la dip co khach den choi nha. Mon an binh di da tro thanh niem tu hao cua nguoi dan xu Muong (Thanh Son, Phu Tho).
>>> Dac san thang co cua dong bao dan toc Mong
Thit lon muoi chua, tinh hoa cua am thuc xu Muong - Anh: Thao Nga
An tuong ban dau khi khach toi nha la duoc nguoi dan dia phuong noi day be ra mot mam thit lon muoi chua va mot ro la, khi an phai dung tay cuon la voi thit. Khach phuong xa toi choi cung khong that kho doan ra duoc day la mon an truyen thong cua nguoi dan dia phuong noi day.
Thit chua Thanh Son duoc lam tu hai nguyen lieu chinh: thit lon va thinh gao. Thit lon dung de lam mon thit chua phai la loai lon lung cua nguoi Muong. Loai lon nay thuong chi nang 15-30kg, thit it mo va rat thom. Lon lung cua nguoi Muong nuoi tu nhien, quanh nam duoc tha rong an cu va trai cay rung ngoai rung nen thit rat san chac va it mo.
Theo kinh nghiem cua nguoi dan dia phuong, lon sau khi lam thit duoc treo len cho rao kiet nuoc. Long, thu, chan duoc cat ra de rieng, toan bo xuong duoc rut het. Thit rao duoc dem thai nho tung lat roi uop muoi va gia vi de co vi dam da. Neu muon thit chua nhanh thit co the dem luoc tai roi moi dem thai.
Voi mon thit chua, viec lam thinh tuy don gian nhung rat quan trong, quyet dinh su khac biet va tao nen vi chua cho thit. De lam thinh nguoi ta dem gao rang vang len, sau do gia that nho va tron deu voi thit.
Cong doan u thit chua cung can den doi tay kheo leo va kinh nghiem cua nguoi che bien. Cong doan nay co the mat 10 ngay toi nua thang. Thit chua duoc cho vao nhung ong tre to, duoi day va dau mieng ong bat buoc phai co vai la oi hoac la sung da rua sach. Sau do thit duoc len chat bang nhung nep tre gai cheo nhau.
Tieu chuan cua thit lon muoi chua la phai giu duoc mau sac tuoi cua thit, mau vang uom cua thinh gao rang om chat lay tung mieng thit trong hap dan. Dac biet, thit lon muoi chua Thanh Son de lau van khong bi mat mau ma van giu nguyen duoc huong vi.
Thuong thuc huong vi thit chua moi thay het cai tai cua nguoi dan toc Muong noi day. Mui vi khong lan voi bat ky mon an nao khac. Cai vi bui cua thit, gion gion cua bi, chua chua cua thinh gao len men cung vi chat la sung, la oi, cay cay cua tuong ot, an mai ma khong biet ngay.
Trong nhung ngay nang nong, mon thit chua chin toi an kem voi la sung cham tuong, nham nhap cung chut ruou ngo thi khong gi sanh bang. Va dong lai trong moi du khach sau khi thuong thuc huong vi thit chua khong chi la am vi cua mon an ma con la cai tinh cua nguoi dan xu Muong gui den khach du lich gan xa.
Noi den cac mon an che bien tu thit lon cua nguoi dan toc vung cao thi co rat nhieu nhu thit lon thui, thit lon nuong, lon gac bep… moi cach che bien lai co huong vi dac trung rieng cua nui rung, tuy nhien thit lon muoi chua lai duoc nguoi dan xu Muong coi la mon an truyen thong cua dia phuong minh.
Truoc kia muon an thit chua phai len ban Muong, nhung hien thit chua duoc bay ban rat nhieu tai thi tran Thanh Son. Thit chua o day duoc lay tu trong hop, bay ra chiec met nho co lot la chuoi va la sung. Mieng thit kho rao, mieng nao mieng nay mong vua, deu tam tap, co nhung van chi mau hong dam trong chin ma bat thinh. |
Hay chia se hinh anh du lich cua ban tai dia chi [email protected] de Ban bien tap KinhNghiemDuLich.org dang tai len Cong thong tin So tay du lich va kham pha cho dong dao ban doc duoc tham khao va chia se nhung cam xuc cua chinh minh.
Thịt lợn muối chua truyền thống xứ Mường
By Kinh Nghiệm Du Lịch
Ngày thường gia đình người Mường nào cũng có vài ống thịt chua, nhưng dùng phổ biến nhất vẫn là dịp có khách đến chơi nhà. Món ăn bình dị đã trở thành niềm tự hào của người dân xứ Mường (Thanh Sơn, Phú Thọ).