Có lẽ trong những triều đại phong kiến của Việt Nam thì chỉ có nhà Nguyễn xây dựng kỳ đài, đó vừa là biểu tượng cho sự thống nhất đất nước sau bao nhiêu năm nội chiến và cũng là để khẳng định ngôi vị Hoàng Đế của Gia Long cũng như các Vua kế vị Ông, kỳ đài còn là nơi thể hiện cho chính thể quốc gia. Kể từ khi xây dựng cho đến nay, trải qua thăng trầm của thời gian, chiến tranh kỳ đài vẫn hiên ngang, vẫn đứng đó với đúng chức năng của mình là nơi treo cờ.
>> Về với Huế thương
Kỳ đài – nơi tranh giành của quyền lực
Kỳ đài được xây vào năm 1807 dứơi thời Gia Long ở chính Nam pháo đài trước mặt hoàng thành. Đến thời Minh mạng vào các năm 1829, 1831, 1840 kỳ đài được tu sửa nhiều lần. Kỳ đài gồm 2 phần là đài cờ và cột cờ.
Thanh bình bên dòng Hương hiền hòa
Đài cờ: gồm 3 tầng đài hình chóp cụt chồng lên nhau cao hơn 17m, mỗi tầng đều có lang can cao 1m, được trang trí bằng gạch hoa đúc rỗng, tầng thứ nhất cao 5,5m, tầng 2 cao gần 6m, tầng 3 cao hơn 6m. các tầng thong nhau bằng một cửa vòm, từ tầng 1 lên tầng 2 cửa vòm rộng 4m, từ tầng 2 lên tầng 3 cửa vòm rộng 2m. cả 3 tầng nền đều được lát gạch vồ và có một hệ thống thoát nước rất tinh tế, ngày xưa trên đài còn có 2 chồi canh và 8 khẩu đại bác.
Trong chiến tranh kỳ đài vẫn sừng sững tuy mang trên mình nhiều vết thương
Cột cờ: nguyên xưa cột cờ đuợc làm bằng gỗ cao khoảng 30m, đến năm Thiệu Trị thứ 6 được làm lại cũng bằng gỗ cao khoảng 32m, đến năm 1904 trong cơn bão Thìn cột cờ bị gãy và thay bằng một cột khác bằng gang. Rồi năm 1947 cột cờ lại bị pháo bắn gãy thêm một lần nữa và năm 1948 một cây cột bằng bê tông cốt sắt được dựng lên cao khoảng 37m và tồn tại đến ngày nay. Cột cờ được chi làm 2 phần và giữa có một cái vọng đẩu dung để đặt kính viễn vọng giúp quân lính có thể quan sát ra đến cửa biển Thuận An
Nhìn từ Ngọ Môn, thật uy nghi
Trong thời nhà Nguyễn kỳ đài là nơi treo cờ báo hiệu cho những cuộc lễ khác nhau như lễ đăng quang, vạn thọ, tiếp sứ… Rồi đến ngày 23 – 8 – 1945 khi Bảo Đại đọc bản thoái vị ở Ngọ Môn thì lá cờ quẻ ly của nhà Nguyễn được kéo xuống và lá cờ đỏ sao vàng được kéo lên. Chiến tranh lại nổ ra, một lần nữa cột cờ lại thay màu cờ, mãi đến 31-1-1968 là cờ của mặt trận giải phóng dân tộc lại được kéo lên trong 26 ngày và rồi cũng bị hạ xuống, mãi cho đến ngày 26-3-1975 khi Huế được giải phóng thì lá cờ của mặt trận giải phóng dân tộc mới yên vị trên kỳ đài.
Trải qua biết bao cơn binh lửa, kỳ đài bước ra khỏi chiến tranh với nhiều thương tích mang trên mình, rồi một đợt phát động trùng tu lại kỳ đài bắt đầu, kỳ đài dần lấy lại được nét xưa, hệ thống lang can được phục hồi, hệ thống thoát nước cũng vậy. Tuy nhiên 2 gác canh và 8 khẩu thần công thì không còn nữa.
Kỳ đài nhìn từ Phu Văn Lâu
Từng là biểu tượng chính thể của một quốc gia, kỳ đài tồn tại giữa bom đạn của chiến tranh, giữa ta và địch, giữa quá khứ và hiện tại, cho đến ngày nay kỳ đài vẫn uy nghi sừng sững phía trước hoàng thành, trước hoàng cung xưa như một dấu ấn thời gian và như biểu tượng cho nước Việt thống nhất trong hiện tại cũng như tương lai.
Hành trình tiếp theo ta sẽ đến với hệ thống lăng tẩm của các Vua nhà Nguyễn.
Theo quan niệm phương Đông thì sống chỉ là một giai đoạn chuyển tiếp trong cuộc đời con người cho nên việc xây dựng lăng tẩm rất quan trọng, lăng phải được xây như thế nào, cuộc đất phải ra sao... tất cả phải thống nhất tuyệt đối vì nó có ảnh hưởng đến cơ nghiệp của con cháu. Vì thế các Vua nhà Nguyễn cũng lo xây dựng cái cơ ngơi riêng cho mình, cho nên trên đất Huế có rất nhiều lăng tẩm Hoàng gia trong đó có hệ thống lăng tẩm của các hoàng đế nhà Nguyễn. Mỗi lăng là một không gian riêng ẩn chứa tính cách của từng người chủ, có cái bao la thể hiện tính cách phóng khoáng như lăng Gia Long, cái lại nguyên tắc uy nghiêm như lăng Minh Mạng, cái đơn giản thể hiện cái gì đó chóng vắng như lăng Thiệu Trị...
Loạt bài kỳ này sẽ là hành trình khám phá hệ thống lăng tẩm các Vua Nguyễn bắt đầu với lăng Gia Long.
Hãy chia sẻ hình ảnh du lịch của bạn tại địa chỉ [email protected] để Ban biên tập KinhNghiemDuLich.org đăng tải lên Kinh Nghiệm Du Lịch cho đông đảo bạn đọc được tham khảo và chia sẻ những cảm xúc của chính mình.
Ve voi Hue thuong - Ky 6: Ky Dai – chung nhan lich su
Co le trong nhung trieu dai phong kien cua Viet Nam thi chi co nha Nguyen xay dung ky dai, do vua la bieu tuong cho su thong nhat dat nuoc sau bao nhieu nam noi chien va cung la de khang dinh ngoi vi Hoang De cua Gia Long cung nhu cac Vua ke vi Ong, ky dai con la noi the hien cho chinh the quoc gia. Ke tu khi xay dung cho den nay, trai qua thang tram cua thoi gian, chien tranh ky dai van hien ngang, van dung do voi dung chuc nang cua minh la noi treo co.
>> Ve voi Hue thuong
Ky dai – noi tranh gianh cua quyen luc
Ky dai duoc xay vao nam 1807 duoi thoi Gia Long o chinh Nam phao dai truoc mat hoang thanh. Den thoi Minh mang vao cac nam 1829, 1831, 1840 ky dai duoc tu sua nhieu lan. Ky dai gom 2 phan la dai co va cot co.
Thanh binh ben dong Huong hien hoa
Dai co: gom 3 tang dai hinh chop cut chong len nhau cao hon 17m, moi tang deu co lang can cao 1m, duoc trang tri bang gach hoa duc rong, tang thu nhat cao 5,5m, tang 2 cao gan 6m, tang 3 cao hon 6m. cac tang thong nhau bang mot cua vom, tu tang 1 len tang 2 cua vom rong 4m, tu tang 2 len tang 3 cua vom rong 2m. ca 3 tang nen deu duoc lat gach vo va co mot he thong thoat nuoc rat tinh te, ngay xua tren dai con co 2 choi canh va 8 khau dai bac.
Trong chien tranh ky dai van sung sung tuy mang tren minh nhieu vet thuong
Cot co: nguyen xua cot co duoc lam bang go cao khoang 30m, den nam Thieu Tri thu 6 duoc lam lai cung bang go cao khoang 32m, den nam 1904 trong con bao Thin cot co bi gay va thay bang mot cot khac bang gang. Roi nam 1947 cot co lai bi phao ban gay them mot lan nua va nam 1948 mot cay cot bang be tong cot sat duoc dung len cao khoang 37m va ton tai den ngay nay. Cot co duoc chi lam 2 phan va giua co mot cai vong dau dung de dat kinh vien vong giup quan linh co the quan sat ra den cua bien Thuan An
Nhin tu Ngo Mon, that uy nghi
Trong thoi nha Nguyen ky dai la noi treo co bao hieu cho nhung cuoc le khac nhau nhu le dang quang, van tho, tiep su… Roi den ngay 23 – 8 – 1945 khi Bao Dai doc ban thoai vi o Ngo Mon thi la co que ly cua nha Nguyen duoc keo xuong va la co do sao vang duoc keo len. Chien tranh lai no ra, mot lan nua cot co lai thay mau co, mai den 31-1-1968 la co cua mat tran giai phong dan toc lai duoc keo len trong 26 ngay va roi cung bi ha xuong, mai cho den ngay 26-3-1975 khi Hue duoc giai phong thi la co cua mat tran giai phong dan toc moi yen vi tren ky dai.
Trai qua biet bao con binh lua, ky dai buoc ra khoi chien tranh voi nhieu thuong tich mang tren minh, roi mot dot phat dong trung tu lai ky dai bat dau, ky dai dan lay lai duoc net xua, he thong lang can duoc phuc hoi, he thong thoat nuoc cung vay. Tuy nhien 2 gac canh va 8 khau than cong thi khong con nua.
Ky dai nhin tu Phu Van Lau
Tung la bieu tuong chinh the cua mot quoc gia, ky dai ton tai giua bom dan cua chien tranh, giua ta va dich, giua qua khu va hien tai, cho den ngay nay ky dai van uy nghi sung sung phia truoc hoang thanh, truoc hoang cung xua nhu mot dau an thoi gian va nhu bieu tuong cho nuoc Viet thong nhat trong hien tai cung nhu tuong lai.
Hanh trinh tiep theo ta se den voi he thong lang tam cua cac Vua nha Nguyen.
Theo quan niem phuong Dong thi song chi la mot giai doan chuyen tiep trong cuoc doi con nguoi cho nen viec xay dung lang tam rat quan trong, lang phai duoc xay nhu the nao, cuoc dat phai ra sao... tat ca phai thong nhat tuyet doi vi no co anh huong den co nghiep cua con chau. Vi the cac Vua nha Nguyen cung lo xay dung cai co ngoi rieng cho minh, cho nen tren dat Hue co rat nhieu lang tam Hoang gia trong do co he thong lang tam cua cac hoang de nha Nguyen. Moi lang la mot khong gian rieng an chua tinh cach cua tung nguoi chu, co cai bao la the hien tinh cach phong khoang nhu lang Gia Long, cai lai nguyen tac uy nghiem nhu lang Minh Mang, cai don gian the hien cai gi do chong vang nhu lang Thieu Tri...
Loat bai ky nay se la hanh trinh kham pha he thong lang tam cac Vua Nguyen bat dau voi lang Gia Long.
Hay chia se hinh anh du lich cua ban tai dia chi [email protected] de Ban bien tap KinhNghiemDuLich.org dang tai len Kinh Nghiem Du Lich cho dong dao ban doc duoc tham khao va chia se nhung cam xuc cua chinh minh.
Về với Huế thương - Kỳ 6: Kỳ Đài – chứng nhân lịch sử
By Kinh Nghiệm Du Lịch
Có lẽ trong những triều đại phong kiến của Việt Nam thì chỉ có nhà Nguyễn xây dựng kỳ đài, đó vừa là biểu tượng cho sự thống nhất đất nước sau bao nhiêu năm nội chiến và cũng là để khẳng định ngôi vị Hoàng Đế của Gia Long cũng như các Vua kế vị Ông, kỳ đài còn là nơi thể hiện cho chính thể quốc gia. Kể từ khi xây dựng cho đến nay, trải qua thăng trầm của thời gian, chiến tranh kỳ đài vẫn hiên ngang, vẫn đứng đó với đúng chức năng của mình là nơi treo cờ.