20/9/2024
ẩm thực du lịch ,
7130
Sa mưa, những cây me cổ thụ bắt đầu thay lá mới, xanh non, mướt mắt. Đó cũng là lúc những bông me màu vàng chanh bắt đầu xuất hiện lấm tấm trong nền màu xanh tươi thắm. Mưa già, bông me trở thành những trái me non, nhỏ cỡ ngón tay út, lủng lẳng khoe mình trên những tàng cây cao.
Dĩa "Pooccanhay". Ảnh: Phương Kiều
Đó cũng là lúc những cây gừng bắt đầu ra củ. Những củ gừng non ngoài việc xắt lát ngâm giấm đường, làm thành món dưa, còn có một công dụng khác, hợp với me non, tép rang mặn và ớt sừng trâu thành một món ăn, có thể nói, ai một lần thưởng thức cũng đều mê. Đó là món “poọc cà nhạy”.
“Poọc cà nhạy” là tiếng Khmer để gọi món ăn dân dã này của họ. Để có món “poọc cà nhạy”, người ta rang tép nguyên con lặt bỏ đầu, với chút đường chút mỡ và thật mặn. Con tép sau khi rang, no mỡ, bóng lưỡng với màu vàng sậm bắt mắt. Me non cỡ ngón tay cái, chưa có hột, là lúc vỏ me chưa cứng và có vị chua vừa phải. Me rửa sạch, bẻ từng khúc cho vô cối. Gừng non, gọt bỏ vỏ, rửa sạch, cắt lát bự, cho vô cối. Ớt sừng trâu rửa sạch, cắt khúc, cho vô cối. Tép rang chín, cho vào cối. Sau cùng, cho vô cối chút bột nêm. Vậy là, tay cầm chày giã nhẹ cho hỗn hợp này nát mà không nhừ, trộn đều, cho vô chén hoặc hộp nhựa, ép thật chặt trước khi trút ra dĩa để món ăn có hình chén úp hoặc hình tháp cụt đẹp mắt.
Thưởng thức “poọc cà nhạy”, trước hết bằng mắt. Dĩa “poọc cà nhay” có hỗn hợp pha màu đẹp, với màu xanh non của me, màu vàng sậm của tép rang, màu vàng nhạt của gừng và điểm xuyết thêm là màu đỏ tươi của ớt. Vậy là cầm đũa gắp từng miếng cho vào miệng, và nhai.
Nhai “poọc cà nhạy”, bạn sẽ bắt gặp khá nhiều cảm giác thú vị. Khi thì vị ngọt của đường hòa lẫn vị mặn béo của thịt tép. Khi thì gặp vị chua của me non, hoang dã với vị chát chát của vỏ me non, thật khó diễn tả. Rồi vị cay dịu ấm áp bụng dạ của những miếng gừng non xừn xựt chân răng.
Đâu đã hết, vị cay của ớt như một nốt “thăng” khiến bản hòa tấu hương vị của các nguyên liệu kia “bay bổng” lên cao. Vừa nhai vừa hít hà, chảy nước mắt nước mũi. Vậy mới đã. Đã hơn là khi nó trở thành món nhắm dành phục vụ các đấng ông chồng “trở bữa’ trong một chiều âm u mưa gió, lành lạnh, trở thành một buổi ấm áp thân tình anh em, khó quên.
Tuy là món ăn dân dã của bà con dân tộc Khmer, nhưng không hiểu sao “poọc cà nhạy” không có mặt ở những vùng khác có nhiều đồng bào dân tộc này cư ngụ, ngoài địa phương Cầu Kè (Trà Vinh)? Chính vì vậy mà những lúc cao hứng, gặp “mùa” là tôi đều trổ tài nội trợ của mình với món ăn đơn giản, nhưng ngon và lạ miệng. Và, tất nhiên, ai cũng đều tấm tắc ngợi khen. Tuy nhiên, đặc điểm đáng quan tâm của “poọc cà nhạy” là ngoài việc trợ tiêu hóa, kích thích dịch vị, còn là một món ăn “sinh thái”, rất phù hợp với những người không muốn thể trạng mình béo phì vì “thịt thà cá mắm”…
Hãy chia sẻ hình ảnh du lịch của bạn tại địa chỉ [email protected] để Ban biên tập KinhNghiemDuLich.org đăng tải lên Kinh Nghiệm Du Lịch cho đông đảo bạn đọc được tham khảo và chia sẻ những cảm xúc của chính mình.
Pooc ca nhay - mon an dan da
Sa mua, nhung cay me co thu bat dau thay la moi, xanh non, muot mat. Do cung la luc nhung bong me mau vang chanh bat dau xuat hien lam tam trong nen mau xanh tuoi tham. Mua gia, bong me tro thanh nhung trai me non, nho co ngon tay ut, lung lang khoe minh tren nhung tang cay cao.
Dia "Pooccanhay". Anh: Phuong Kieu
Do cung la luc nhung cay gung bat dau ra cu. Nhung cu gung non ngoai viec xat lat ngam giam duong, lam thanh mon dua, con co mot cong dung khac, hop voi me non, tep rang man va ot sung trau thanh mot mon an, co the noi, ai mot lan thuong thuc cung deu me. Do la mon “pooc ca nhay”.
“Pooc ca nhay” la tieng Khmer de goi mon an dan da nay cua ho. De co mon “pooc ca nhay”, nguoi ta rang tep nguyen con lat bo dau, voi chut duong chut mo va that man. Con tep sau khi rang, no mo, bong luong voi mau vang sam bat mat. Me non co ngon tay cai, chua co hot, la luc vo me chua cung va co vi chua vua phai. Me rua sach, be tung khuc cho vo coi. Gung non, got bo vo, rua sach, cat lat bu, cho vo coi. Ot sung trau rua sach, cat khuc, cho vo coi. Tep rang chin, cho vao coi. Sau cung, cho vo coi chut bot nem. Vay la, tay cam chay gia nhe cho hon hop nay nat ma khong nhu, tron deu, cho vo chen hoac hop nhua, ep that chat truoc khi trut ra dia de mon an co hinh chen up hoac hinh thap cut dep mat.
Thuong thuc “pooc ca nhay”, truoc het bang mat. Dia “pooc ca nhay” co hon hop pha mau dep, voi mau xanh non cua me, mau vang sam cua tep rang, mau vang nhat cua gung va diem xuyet them la mau do tuoi cua ot. Vay la cam dua gap tung mieng cho vao mieng, va nhai.
Nhai “pooc ca nhay”, ban se bat gap kha nhieu cam giac thu vi. Khi thi vi ngot cua duong hoa lan vi man beo cua thit tep. Khi thi gap vi chua cua me non, hoang da voi vi chat chat cua vo me non, that kho dien ta. Roi vi cay diu am ap bung da cua nhung mieng gung non xun xut chan rang.
Dau da het, vi cay cua ot nhu mot not “thang” khien ban hoa tau huong vi cua cac nguyen lieu kia “bay bong” len cao. Vua nhai vua hit ha, chay nuoc mat nuoc mui. Vay moi da. Da hon la khi no tro thanh mon nham danh phuc vu cac dang ong chong “tro bua’ trong mot chieu am u mua gio, lanh lanh, tro thanh mot buoi am ap than tinh anh em, kho quen.
Tuy la mon an dan da cua ba con dan toc Khmer, nhung khong hieu sao “pooc ca nhay” khong co mat o nhung vung khac co nhieu dong bao dan toc nay cu ngu, ngoai dia phuong Cau Ke (Tra Vinh)? Chinh vi vay ma nhung luc cao hung, gap “mua” la toi deu tro tai noi tro cua minh voi mon an don gian, nhung ngon va la mieng. Va, tat nhien, ai cung deu tam tac ngoi khen. Tuy nhien, dac diem dang quan tam cua “pooc ca nhay” la ngoai viec tro tieu hoa, kich thich dich vi, con la mot mon an “sinh thai”, rat phu hop voi nhung nguoi khong muon the trang minh beo phi vi “thit tha ca mam”…
Hay chia se hinh anh du lich cua ban tai dia chi [email protected] de Ban bien tap KinhNghiemDuLich.org dang tai len Kinh Nghiem Du Lich cho dong dao ban doc duoc tham khao va chia se nhung cam xuc cua chinh minh.
Poọc cà nhạy - món ăn dân dã
By Kinh Nghiệm Du Lịch
Sa mưa, những cây me cổ thụ bắt đầu thay lá mới, xanh non, mướt mắt. Đó cũng là lúc những bông me màu vàng chanh bắt đầu xuất hiện lấm tấm trong nền màu xanh tươi thắm. Mưa già, bông me trở thành những trái me non, nhỏ cỡ ngón tay út, lủng lẳng khoe mình trên những tàng cây cao.