Nằm trên sông Tiền, giáp giữa Đồng Tháp và An Giang, với chiều dài 12km, chiều rộng 7km, bốn bề sum suê cây trái, cù lao Giêng còn có nhiều di tích, kiến trúc xưa từ thời Pháp thuộc đáng để lữ khách phương xa khám phá.
Nổi bật nhất của toàn cảnh cù lao Giêng là những kiến trúc tôn giáo đặc trưng của thời kỳ Pháp thuộc. Nhà thờ Cù Lao Giêng, theo những cư dân bản địa, đây là ngôi thánh đường đầu tiên của xứ Nam kỳ, là cầu nối giữa các cha truyền đạo bên Cao Miên (Campuchia) và Việt Nam.
Vẻ thâm trầm, cổ kính của nhà thờ Rạch Sâu.
Đây cũng là trạm trung chuyển các vật dụng cần thiết cho việc sinh hoạt và truyền đạo bằng ghe đò lên miền thượng sang Campuchia. Ngôi thánh đường mang lối kiến trúc rặt Pháp được gìn giữ cẩn thận còn nguyên vẹn, với tháp chuông cao vút, các trụ cột thiết kế liên hoàn, kết hợp cùng các ô gió và tháp nhỏ để tạo thành một kiến trúc nguy nga, hoành tráng.
Không xa nhà thờ Cù Lao Giêng, những căn nhà xưa được xây dựng từ năm 1916, mang lối kiến trúc nhà rường gỗ ba gian hai chái, tường gạch bao tứ diện. Sân nhà là những chậu kiểng cổ mai chiếu thuỷ với dáng thế “tam cang ngũ thường” – một lối kiểng cổ quen thuộc của người Nam bộ. Tất cả được bảo tồn nguyên vẹn.
Chùa Phước Minh với tháp chín tầng và cổng tam quan nằm dọc theo đường đi.
Song song với những kiến trúc cổ của thánh đường, nhà xưa từ thời Pháp thuộc, những ngôi chùa ở cù lao Giêng lại là nơi khách thập phương tứ xứ tìm đến vãn cảnh, cúng viếng đông đúc mỗi ngày. Nổi nhất là chùa Ông Đạo nằm, còn gọi là chùa Thành Hoa gốc người Đồng Tháp, tu theo Phật giáo sau biến hoá dần, bày ra một hình thức tu luyện khác lạ.
Bình lặng hơn trong không gian chùa chiền ở cù lao Giêng có chùa Phước Minh, dân trong vùng hay gọi chùa Bà Vú. Ngôi chùa nổi bật giữa một màu xanh cây trái là ngọn tháp cửu trùng (chín tầng) và chiếc cổng tam quan nằm dọc ngay giữa con đường nhỏ vào chùa cũng là một điểm nhấn thú vị.
Trường lang chùa Thành Hoa trang trí toàn bằng gốm Biên Hoà.
Trong số những di tích kỳ lạ ở cù lao Giêng, có một khu mộ độc đáo gồm ba phần mộ liền kề với lối xây dựng lạ mắt và độc đáo nhất trong kiến trúc lăng mộ. Đây được gọi là phần mộ của “Ba quan thượng đẳng” – ba anh em người cù lao Giêng, được mời ra kinh thành Huế phong chức vụ theo đường binh nghiệp, rất có công với triều đình nhà Nguyễn, sau đó hy sinh ngoài chiến trận và được vua Gia Long phong chức Ngọc Hầu.
Mộ phần ba quan bố trí không đồng nhất nhau, một mộ mang hình con mực đầu lượn ra phía cửa, mộ hình cá chép nằm ngược đang trở đầu uốn theo con mực, và mộ hình con rùa cũng xoay theo con cá chép. Câu chuyện về mộ phần với những sinh vật biển được bố cục kỳ lạ, đều có ngụ ý.
Ba con vật đọc theo Mặc – Lý – Quy (Mặc đọc theo âm Hán nghĩa là cá mực, là sự im lặng), tức là “về trong im lặng”. Bởi vậy, tuy là võ tướng của triều đình, có công lớn, nhưng phần mộ của ba vị tướng nhỏ nhoi, nằm lặng lẽ giữa đồng, nay do người cháu trông coi và nắm giữ nhiều câu chuyện cụ thể, thú vị về ba vị quan cũng như ý nghĩa của lăng mộ kỳ lạ này.
Đi khắp xứ cù lao Giêng chỉ vỏn vẹn trong ngày, đói bụng ghé chùa làm bữa cơm chay, nghe những câu chuyện thú vị do những người địa phương lưu truyền lại quanh những địa danh, di tích, thực là một ngày vui đáng nhớ.
Hãy chia sẻ hình ảnh du lịch của bạn tại địa chỉ [email protected] để Ban biên tập KinhNghiemDuLich.org đăng tải lên Kinh Nghiệm Du Lịch cho đông đảo bạn đọc được tham khảo và chia sẻ những cảm xúc của chính mình.
Mot ngay o cu lao Gieng
Nam tren song Tien, giap giua Dong Thap va An Giang, voi chieu dai 12km, chieu rong 7km, bon be sum sue cay trai, cu lao Gieng con co nhieu di tich, kien truc xua tu thoi Phap thuoc dang de lu khach phuong xa kham pha.
Noi bat nhat cua toan canh cu lao Gieng la nhung kien truc ton giao dac trung cua thoi ky Phap thuoc. Nha tho Cu Lao Gieng, theo nhung cu dan ban dia, day la ngoi thanh duong dau tien cua xu Nam ky, la cau noi giua cac cha truyen dao ben Cao Mien (Campuchia) va Viet Nam.
Ve tham tram, co kinh cua nha tho Rach Sau.
Day cung la tram trung chuyen cac vat dung can thiet cho viec sinh hoat va truyen dao bang ghe do len mien thuong sang Campuchia. Ngoi thanh duong mang loi kien truc rat Phap duoc gin giu can than con nguyen ven, voi thap chuong cao vut, cac tru cot thiet ke lien hoan, ket hop cung cac o gio va thap nho de tao thanh mot kien truc nguy nga, hoanh trang.
Khong xa nha tho Cu Lao Gieng, nhung can nha xua duoc xay dung tu nam 1916, mang loi kien truc nha ruong go ba gian hai chai, tuong gach bao tu dien. San nha la nhung chau kieng co mai chieu thuy voi dang the “tam cang ngu thuong” – mot loi kieng co quen thuoc cua nguoi Nam bo. Tat ca duoc bao ton nguyen ven.
Chua Phuoc Minh voi thap chin tang va cong tam quan nam doc theo duong di.
Song song voi nhung kien truc co cua thanh duong, nha xua tu thoi Phap thuoc, nhung ngoi chua o cu lao Gieng lai la noi khach thap phuong tu xu tim den van canh, cung vieng dong duc moi ngay. Noi nhat la chua Ong Dao nam, con goi la chua Thanh Hoa goc nguoi Dong Thap, tu theo Phat giao sau bien hoa dan, bay ra mot hinh thuc tu luyen khac la.
Binh lang hon trong khong gian chua chien o cu lao Gieng co chua Phuoc Minh, dan trong vung hay goi chua Ba Vu. Ngoi chua noi bat giua mot mau xanh cay trai la ngon thap cuu trung (chin tang) va chiec cong tam quan nam doc ngay giua con duong nho vao chua cung la mot diem nhan thu vi.
Truong lang chua Thanh Hoa trang tri toan bang gom Bien Hoa.
Trong so nhung di tich ky la o cu lao Gieng, co mot khu mo doc dao gom ba phan mo lien ke voi loi xay dung la mat va doc dao nhat trong kien truc lang mo. Day duoc goi la phan mo cua “Ba quan thuong dang” – ba anh em nguoi cu lao Gieng, duoc moi ra kinh thanh Hue phong chuc vu theo duong binh nghiep, rat co cong voi trieu dinh nha Nguyen, sau do hy sinh ngoai chien tran va duoc vua Gia Long phong chuc Ngoc Hau.
Mo phan ba quan bo tri khong dong nhat nhau, mot mo mang hinh con muc dau luon ra phia cua, mo hinh ca chep nam nguoc dang tro dau uon theo con muc, va mo hinh con rua cung xoay theo con ca chep. Cau chuyen ve mo phan voi nhung sinh vat bien duoc bo cuc ky la, deu co ngu y.
Ba con vat doc theo Mac – Ly – Quy (Mac doc theo am Han nghia la ca muc, la su im lang), tuc la “ve trong im lang”. Boi vay, tuy la vo tuong cua trieu dinh, co cong lon, nhung phan mo cua ba vi tuong nho nhoi, nam lang le giua dong, nay do nguoi chau trong coi va nam giu nhieu cau chuyen cu the, thu vi ve ba vi quan cung nhu y nghia cua lang mo ky la nay.
Di khap xu cu lao Gieng chi von ven trong ngay, doi bung ghe chua lam bua com chay, nghe nhung cau chuyen thu vi do nhung nguoi dia phuong luu truyen lai quanh nhung dia danh, di tich, thuc la mot ngay vui dang nho.
Hay chia se hinh anh du lich cua ban tai dia chi [email protected] de Ban bien tap KinhNghiemDuLich.org dang tai len Kinh Nghiem Du Lich cho dong dao ban doc duoc tham khao va chia se nhung cam xuc cua chinh minh.
Một ngày ở cù lao Giêng
By Kinh Nghiệm Du Lịch
Nằm trên sông Tiền, giáp giữa Đồng Tháp và An Giang, với chiều dài 12km, chiều rộng 7km, bốn bề sum suê cây trái, cù lao Giêng còn có nhiều di tích, kiến trúc xưa từ thời Pháp thuộc đáng để lữ khách phương xa khám phá.