Người phương xa từng đôi lần ngang qua vùng Hải Lăng của tỉnh Quảng Trị, thường giữ ấn tượng về hình ảnh một vùng đất chập chùng những đồi cát khô cằn, về mùa đông thì lồng lộng gió bấc rét buốt, mùa hè thì nắng cháy da, gió Lào thổi cát bụi mù trời... trông như một tiểu sa mạc ven biển. Thực ra, sẽ thật thiếu sót nếu những người ưa thích ngao du chưa một lần đặt chân đến Trằm Trà Lộc và hồ Khe Chè trên mảnh đất Hải Lăng.
Hình ảnh đó ngày nay chỉ con trong ký ức người dân Hải Lăng xa xứ lâu ngày. Những truông cát mênh mông cháy bỏng gió Lào mùa hè ngày nay đã được phủ xanh nhờ công sức của người dân địa phương. Du khách sẽ ngạc nhiên hơn khi biết trên vùng cát tưởng như khô hạn quanh năm đó lại có hai hồ nước rộng bao la; một hồ tự nhiên được coi là món quà của thiên nhiên ban tặng và một hồ được đào bởi mồ hôi, công sức của người dân địa phương.
Đua thuyền trên hồ Khe Chè. (Nguồn: website trường THPT thị trấn Hải Lăng.
Nằm cách thị trấn huyện Hải Lăng, tỉnh Quảng Trị chừng 3 cây số về phía bắc, trên dải đất cát rộng thuộc làng Trà Lộc, xã Hải Xuân, từ thời khai thiên lập địa đã hình thành một hồ nước rộng hàng trăm héc ta, có khe thông thủy không bao giờ khô cạn, được bao quanh bởi cánh rừng nguyên sinh với đủ loại cây rừng mà vùng đồng bằng chung quanh hoàn toàn không có. Người địa phương gọi khu rừng và hồ này là Trằm Trà Lộc.
Vào mùa hè, khi gió Lào bắt đầu thồi, mang cái nóng đổ lửa cháy da, làm đất đai bốc lên mùi nồng nực phả vào mặt khiến người ta ngột ngạt, vậy mà khi bước chân vào khu rừng, bạn sẽ ngỡ ngàng như trong giấc mơ, chỉ phút chốc đã thấy một thế giới khác, một thế giới xanh tươi và mát rượi khiến bạn thư thái khoan khoái dễ chịu giữa rừng cây chằng chịt dây leo. Những cái tên cây lạ hoắc như bời lời, sắn rừng, tran (gây dị ứng nếu chặt phá), rỏi (có trái ngọt), mã, tra và những dây leo như giêng giếng, song tắn, bồng tru (trái ăn tím miệng)… vốn chỉ bắt gặp trên đại ngàn Trường Sơn.
Quanh hồ còn có nhiều cây tràm và mưng (lộc vừng) lủng lẳng những chùm hoa đỏ thắm như những dây pháo. Mặt nước bao la gợn sóng nhấp nhô những lá súng xanh mát và hoa súng tím thơ mộng. Tổ hợp rừng và hồ đã tạo thành một hệ sinh thái độc đáo cùng sinh tồn và phát triển. Nơi đây đã biến thành điểm dừng chân cho du khách muôn phương, nhất là những người đi xa về thăm quê và là điểm dã ngoại hoặc họp bạn cho mọi lứa tuổi.
Bên bờ hồ, trên mặt nước, người ta dựng những chòi bằng tre lợp tranh, nền sạp tre được trải chiếu cói. Ở đó, có thể gọi một những món đặc sản của vùng này như cá tràu hấp cuốn với bánh tráng và rau sống, cháo cá, cháo nhái… với mùi nén thơm cay sực mũi, vừa ăn vừa ngắm những đàn cá bơi lội tung tăng dưới nước và hưởng làn gió phơn phớt mát rượi.
Một góc Trằm Trà Lộc. Ảnh: Nguyễn Khắc Phước
Trằm Trà Lộc không phải là hồ nước duy nhất ở vùng này. Ngay giữa thị trấn Hải Lăng, trên vùng đất khá cao so với đồng bằng phía đông, du khách sẽ ngạc hiên không kém khi gặp một hồ nước mênh mông, lộng gió, mặt hồ gợn sóng lăn tăn. Nơi đây, ngày xưa, giữa vùng hoang vắng khô hạn nhấp nhô những gò mả và đầy dẫy cây xương rồng được trồng để giữ cát; ít ai biết ở đó có một vùng trũng mọc đầy các loại cây sim, mua, tràm, chổi thông với một khe nước không bao giờ khô cạn, mà theo anh Võ Văn Luyến - giáo viên trường Cao đẳng Sư phạm tỉnh Quảng Trị, thì khe nước này đã được ghi trong sách Đại Nam Nhất Thống Chí với tên Trà Thủy Khê. Ngày nay, vùng đất trũng ấy đã biến thành một hồ nước rộng khoảng 15 héc ta, từ thành quả lao động của người dân địa phương, thường gọi là hồ Khe Chè.
Hồ Khe Chè nằm ngay ở trung tâm thị trấn như một hồ cá kiểng nằm giữa nhà, hợp với quan niệm phong thủy của người xưa về sinh khí. Nói theo cách thời thượng thì cái hồ này có ảnh hưởng rất tốt đối với môi trường sinh sống của người dân thị trấn Hải Lăng.
Mặt nước hồ làm nhiệt độ dịu xuống, tạo một không gian thoáng đãng với không khí trong lành, mát mẻ. Nó như là một lá phổi xanh, một chỗ tập thể dục buổi sáng, để hóng mát buổi trưa, nghỉ ngơi thư giãn buổi chiều và ngắm trăng buổi tối. Một con đường băng qua lòng hồ, chia đôi mặt nước khiến có người khéo tưởng tượng mà nói rằng cứ như đi dạo trên đường Cổ Ngư, giữa hồ Tây và hồ Trúc Bạch ở thủ đô. Lại có người ví von hồ Khe Chè như cái lúm đồng tiền tạo nét duyên trên khuôn mặt thiếu nữ đôi mươi.
Người Quảng Trị xa xứ về thăm quê hương thường rủ nhau chơi hồ
để tránh bớt cái nóng của gió Lào mùa hạ. Ảnh: Nguyễn Khắc Phước
Hồ Khe Chè còn là nơi hẹn hò tình tự của lứa tuổi học trò, là nơi ghi dấu biết bao kỷ niệm ngọt ngào của thời niên thiếu, nơi mà người ở quyến luyến không rời, người đi xa không nguôi nỗi nhớ, ước mơ có một ngày trở về ngồi bên hồ hàn huyên với bạn cũ.
Những đêm trăng bên hồ nước giữa lòng thị trấn đã khơi gợi tứ thơ cho biết bao thi nhân lãng mạn. Hoàng Tấn Linh, một thầy giáo tại thị trấn Hải Lăng đã viết:
Lá ủ hương nồng đêm thị trấn
Con sóng lao xao tuổi nhớ thì thầm
Ta ngồi đợi một tình yêu rất thật
Trăng bên hồ kết võng lá xa xăm…
Những dòng tin khác:
>> Redon thơ mộng
>> Ma trận phố cổ Fès
>> Pizza nui xào
>> Chế biến món gỏi cua
>> 10 nơi dành cho trẻ em ở Sydney, Australia
Hãy chia sẻ hình ảnh du lịch của bạn tại địa chỉ [email protected] để Ban biên tập KinhNghiemDuLich.org đăng tải lên Cổng thông tin Sổ tay du lịch và khám phá cho đông đảo bạn đọc được tham khảo và chia sẻ những cảm xúc của chính mình.
Hai Lang dau phai chi co gio Lao
Nguoi phuong xa tung doi lan ngang qua vung Hai Lang cua tinh Quang Tri, thuong giu an tuong ve hinh anh mot vung dat chap chung nhung doi cat kho can, ve mua dong thi long long gio bac ret buot, mua he thi nang chay da, gio Lao thoi cat bui mu troi... trong nhu mot tieu sa mac ven bien. Thuc ra, se that thieu sot neu nhung nguoi ua thich ngao du chua mot lan dat chan den Tram Tra Loc va ho Khe Che tren manh dat Hai Lang.
Hinh anh do ngay nay chi con trong ky uc nguoi dan Hai Lang xa xu lau ngay. Nhung truong cat menh mong chay bong gio Lao mua he ngay nay da duoc phu xanh nho cong suc cua nguoi dan dia phuong. Du khach se ngac nhien hon khi biet tren vung cat tuong nhu kho han quanh nam do lai co hai ho nuoc rong bao la; mot ho tu nhien duoc coi la mon qua cua thien nhien ban tang va mot ho duoc dao boi mo hoi, cong suc cua nguoi dan dia phuong.
Dua thuyen tren ho Khe Che. (Nguon: website truong THPT thi tran Hai Lang.
Nam cach thi tran huyen Hai Lang, tinh Quang Tri chung 3 cay so ve phia bac, tren dai dat cat rong thuoc lang Tra Loc, xa Hai Xuan, tu thoi khai thien lap dia da hinh thanh mot ho nuoc rong hang tram hec ta, co khe thong thuy khong bao gio kho can, duoc bao quanh boi canh rung nguyen sinh voi du loai cay rung ma vung dong bang chung quanh hoan toan khong co. Nguoi dia phuong goi khu rung va ho nay la Tram Tra Loc.
Vao mua he, khi gio Lao bat dau thoi, mang cai nong do lua chay da, lam dat dai boc len mui nong nuc pha vao mat khien nguoi ta ngot ngat, vay ma khi buoc chan vao khu rung, ban se ngo ngang nhu trong giac mo, chi phut choc da thay mot the gioi khac, mot the gioi xanh tuoi va mat ruoi khien ban thu thai khoan khoai de chiu giua rung cay chang chit day leo. Nhung cai ten cay la hoac nhu boi loi, san rung, tran (gay di ung neu chat pha), roi (co trai ngot), ma, tra va nhung day leo nhu gieng gieng, song tan, bong tru (trai an tim mieng)… von chi bat gap tren dai ngan Truong Son.
Quanh ho con co nhieu cay tram va mung (loc vung) lung lang nhung chum hoa do tham nhu nhung day phao. Mat nuoc bao la gon song nhap nho nhung la sung xanh mat va hoa sung tim tho mong. To hop rung va ho da tao thanh mot he sinh thai doc dao cung sinh ton va phat trien. Noi day da bien thanh diem dung chan cho du khach muon phuong, nhat la nhung nguoi di xa ve tham que va la diem da ngoai hoac hop ban cho moi lua tuoi.
Ben bo ho, tren mat nuoc, nguoi ta dung nhung choi bang tre lop tranh, nen sap tre duoc trai chieu coi. O do, co the goi mot nhung mon dac san cua vung nay nhu ca trau hap cuon voi banh trang va rau song, chao ca, chao nhai… voi mui nen thom cay suc mui, vua an vua ngam nhung dan ca boi loi tung tang duoi nuoc va huong lan gio phon phot mat ruoi.
Mot goc Tram Tra Loc. Anh: Nguyen Khac Phuoc
Tram Tra Loc khong phai la ho nuoc duy nhat o vung nay. Ngay giua thi tran Hai Lang, tren vung dat kha cao so voi dong bang phia dong, du khach se ngac hien khong kem khi gap mot ho nuoc menh mong, long gio, mat ho gon song lan tan. Noi day, ngay xua, giua vung hoang vang kho han nhap nho nhung go ma va day day cay xuong rong duoc trong de giu cat; it ai biet o do co mot vung trung moc day cac loai cay sim, mua, tram, choi thong voi mot khe nuoc khong bao gio kho can, ma theo anh Vo Van Luyen - giao vien truong Cao dang Su pham tinh Quang Tri, thi khe nuoc nay da duoc ghi trong sach Dai Nam Nhat Thong Chi voi ten Tra Thuy Khe. Ngay nay, vung dat trung ay da bien thanh mot ho nuoc rong khoang 15 hec ta, tu thanh qua lao dong cua nguoi dan dia phuong, thuong goi la ho Khe Che.
Ho Khe Che nam ngay o trung tam thi tran nhu mot ho ca kieng nam giua nha, hop voi quan niem phong thuy cua nguoi xua ve sinh khi. Noi theo cach thoi thuong thi cai ho nay co anh huong rat tot doi voi moi truong sinh song cua nguoi dan thi tran Hai Lang.
Mat nuoc ho lam nhiet do diu xuong, tao mot khong gian thoang dang voi khong khi trong lanh, mat me. No nhu la mot la phoi xanh, mot cho tap the duc buoi sang, de hong mat buoi trua, nghi ngoi thu gian buoi chieu va ngam trang buoi toi. Mot con duong bang qua long ho, chia doi mat nuoc khien co nguoi kheo tuong tuong ma noi rang cu nhu di dao tren duong Co Ngu, giua ho Tay va ho Truc Bach o thu do. Lai co nguoi vi von ho Khe Che nhu cai lum dong tien tao net duyen tren khuon mat thieu nu doi muoi.
Nguoi Quang Tri xa xu ve tham que huong thuong ru nhau choi ho
de tranh bot cai nong cua gio Lao mua ha. Anh: Nguyen Khac Phuoc
Ho Khe Che con la noi hen ho tinh tu cua lua tuoi hoc tro, la noi ghi dau biet bao ky niem ngot ngao cua thoi nien thieu, noi ma nguoi o quyen luyen khong roi, nguoi di xa khong nguoi noi nho, uoc mo co mot ngay tro ve ngoi ben ho han huyen voi ban cu.
Nhung dem trang ben ho nuoc giua long thi tran da khoi goi tu tho cho biet bao thi nhan lang man. Hoang Tan Linh, mot thay giao tai thi tran Hai Lang da viet:
La u huong nong dem thi tran
Con song lao xao tuoi nho thi tham
Ta ngoi doi mot tinh yeu rat that
Trang ben ho ket vong la xa xam…
Nhung dong tin khac:
>> Redon tho mong
>> Ma tran pho co Fes
>> Pizza nui xao
>> Che bien mon goi cua
>> 10 noi danh cho tre em o Sydney, Australia
Hay chia se hinh anh du lich cua ban tai dia chi [email protected] de Ban bien tap KinhNghiemDuLich.org dang tai len Cong thong tin So tay du lich va kham pha cho dong dao ban doc duoc tham khao va chia se nhung cam xuc cua chinh minh.
Hải Lăng đâu phải chỉ có gió Lào
By Kinh Nghiệm Du Lịch
Người phương xa từng đôi lần ngang qua vùng Hải Lăng của tỉnh Quảng Trị, thường giữ ấn tượng về hình ảnh một vùng đất chập chùng những đồi cát khô cằn, về mùa đông thì lồng lộng gió bấc rét buốt, mùa hè thì nắng cháy da, gió Lào thổi cát bụi mù trời... trông như một tiểu sa mạc ven biển. Thực ra, sẽ thật thiếu sót nếu những người ưa thích ngao du chưa một lần đặt chân đến Trằm Trà Lộc và hồ Khe Chè trên mảnh đất Hải Lăng.