Với địa thế núi non và biển cả hữu tình, làng biển Tân Phụng (xã Mỹ Thọ, huyện Phù Mỹ) là một địa chỉ du lịch văn hóa còn nhiều nét hoang sơ, kỳ thú của Bình Định.
Một chuyến dạo chơi trên biển Tân Phụng, du khách sẽ khám phá những danh thắng độc đáo như Mũi Rồng, Bãi Bàm, Đá Dựng hay tham quan chợ cá buổi sớm…
Cảnh lặn nhum thường ngày khi nước triều xuống ven biển Tân Phụng - Ảnh: Tiến Thành
Từ thị trấn Bình Dương, huyện Phù Mỹ (cách Quy Nhơn khoảng 70km), du khách có thể đi bằng xe buýt hoặc xe máy tiếp khoảng 13km sẽ đặt chân tới làng biển Tân Phụng, xã Mỹ Thọ.
Người dân mến khách nơi đây đã tận tình chỉ dẫn chúng tôi đến Mũi Rồng - một thắng cảnh không thể bỏ qua khi đặt chân đến vùng đất này. Đó là một ghềnh đá màu đỏ, nhô ra biển chừng 20m, ở chính giữa ghềnh đá là một khoảng trống, có một hòn đá lớn nhô lên ngày đêm nước biển xô vào rồi trào ra miệng như rồng phun nước.
Men theo con đường mòn dưới núi Gò Dưa xanh ngút ngàn cỏ cây, hay con đường biển lô xô hàng vạn tảng đá nhiều hình khối, kích thước (còn gọi là bãi Ngang), sẽ tới hải đăng Hòn Nước. Ngọn hải đăng được xây dựng từ thời Pháp thuộc trên vịnh Vũng Mới, hoạt động trong nhiều năm, từng trở thành một phế tích vì bị thiên nhiên hủy hoại. Mãi đến những năm 1990 hải đăng mới được xây dựng lại. Năm 1997 công trình hoàn thành và được đặt tên mới là hải đăng Hòn Nước theo tên của hòn đảo nhỏ trong vịnh Vũng Mới.
Hải đăng có tháp đèn cao 16,2m được xây bằng đá có màu xám sẫm, độ cao của tâm sáng so với mực nước biển là 62,5m. Từ trên ngọn hải đăng, du khách có thể phóng tầm mắt về dãy núi Gò Dưa huyền thoại hay chiêm ngưỡng toàn cảnh biển cả, tận hưởng những luồng gió mát dịu thổi từ biển vào bờ.
Bình minh Mũi Rồng - Ảnh: Tiến Thành
Đường đến hải đăng Hòn Nước - Ảnh: Tiến Thành
Trẻ con Tân Phụng tắm và ngắm biển khi nước triều rút xa bờ - Ảnh: Tiến Thành
Cận cảnh Mũi Rồng - Ảnh: Tiến Thành
Bên cạnh khung cảnh thiên nhiên nguyên sơ, khu vực Bãi Trước, thôn Tân Phụng còn có một làng chài lâu đời. Những tư liệu lịch sử còn ghi từ thời văn hóa Sa Huỳnh, những người Việt đã di dân đến Tân Phụng tiếp thu kinh nghiệm và văn hóa biển của người Champa, kết hợp văn hóa của hai dân tộc để tạo nên nét văn hóa biển đặc sắc.
Mỗi người mỗi việc: đàn ông giong thuyền đi biển đánh bắt, đàn bà ở nhà đi chợ bán cá. Nhà cửa, ngõ xóm ở đây đều nhỏ nhắn, núp dưới hàng dừa nghiêng nghiêng tỏa bóng êm đềm. Buổi sớm, ở phiên chợ cá có đến 99% là phụ nữ mua bán trong chợ.
Vào buổi chiều khi nước triều rút xuống, dọc bờ biển Bãi Trước lại lô nhô những ghềnh đá phủ rong rêu xanh hay một bãi cát mịn vàng để thanh niên làng biển đá banh. Du khách cứ thế thong dong dạo bộ trên dải cát mịn hay ngắm nhìn những con thuyền nhỏ xinh nằm phơi mình dưới hoàng hôn.
Và nói như ông Huỳnh Chiên, 70 tuổi, một lão ngư chân chất, sắc sảo có tiếng ở làng biển này: “Chính sự thơ mộng và hữu tình của biển Tân Phụng đã khiến không ít khách xa phương “nặng mối tình” bằng những vẫn thơ hay:
Sơn thủy ngàn xưa vốn hữu tình
Ngắm về Tân Phụng vẻ xinh xinh
Rừng dương gió thôi nghe dào dạt
Mặt nước lanh lanh vỗ bập bềnh
Biển Phụng khoe tài đua sắc gấm
Di rồng vang tiếng vạn lời tranh
Hỡi trời khéo vẽ chi nên cảnh
Khiến khách xa phương nặng mối tình".
Sớm mai ở chợ cá Tân Phụng - Ảnh: Tiến Thành
Chim hải âu chao nghiêng trên biển Tân Phụng khi chiều xuống - Ảnh: Tiến Thành
Từ trên hải đăng Hòn Nước có thể phóng tầm mắt nhìn
toàn cảnh núi non và biển cả Tân Phụng - Ảnh: Tiến Thành
Theo truyền thuyết, Mũi Rồng xưa kia nguyên là một khối, hình giống vi cá chép, dân địa phương còn gọi là "Đá vảy rồng". Đời nhà Đường, viên tướng Cao Biền đã đi tìm những nơi đất có vượng khí ở nước ta để trấn yểm, trong đó có Mũi Rồng. Cao Biền thấy Mũi Rồng có linh khí kết tụ bèn phù phép chém đứt để trừ hậu họa. Long mạch bị chém đứt, vảy rồng rơi, máu rồng đổ. Máu rồng đọng lại tạo thành những hòn đá son nhỏ nằm lẫn trong cát.
Loại đá son này rất cứng. Khi mài với nước thì ra màu thắm đỏ, khi cầm không dính tay nên được truyền tụng loại son trời cho. Ngày xưa, học trò khắp nơi về đây để lấy loại đá về làm son cho thầy chấm bài. Ngày nay, tinh ý ta vẫn có thể tìm thấy những hòn son màu đỏ nằm lẫn trong cát biển.
Dao choi bien Tan Phung
Voi dia the nui non va bien ca huu tinh, lang bien Tan Phung (xa My Tho, huyen Phu My) la mot dia chi du lich van hoa con nhieu net hoang so, ky thu cua Binh Dinh.
Mot chuyen dao choi tren bien Tan Phung, du khach se kham pha nhung danh thang doc dao nhu Mui Rong, Bai Bam, Da Dung hay tham quan cho ca buoi som…
Canh lan nhum thuong ngay khi nuoc trieu xuong ven bien Tan Phung - Anh: Tien Thanh
Tu thi tran Binh Duong, huyen Phu My (cach Quy Nhon khoang 70km), du khach co the di bang xe buyt hoac xe may tiep khoang 13km se dat chan toi lang bien Tan Phung, xa My Tho.
Nguoi dan men khach noi day da tan tinh chi dan chung toi den Mui Rong - mot thang canh khong the bo qua khi dat chan den vung dat nay. Do la mot ghenh da mau do, nho ra bien chung 20m, o chinh giua ghenh da la mot khoang trong, co mot hon da lon nho len ngay dem nuoc bien xo vao roi trao ra mieng nhu rong phun nuoc.
Men theo con duong mon duoi nui Go Dua xanh ngut ngan co cay, hay con duong bien lo xo hang van tang da nhieu hinh khoi, kich thuoc (con goi la bai Ngang), se toi hai dang Hon Nuoc. Ngon hai dang duoc xay dung tu thoi Phap thuoc tren vinh Vung Moi, hoat dong trong nhieu nam, tung tro thanh mot phe tich vi bi thien nhien huy hoai. Mai den nhung nam 1990 hai dang moi duoc xay dung lai. Nam 1997 cong trinh hoan thanh va duoc dat ten moi la hai dang Hon Nuoc theo ten cua hon dao nho trong vinh Vung Moi.
Hai dang co thap den cao 16,2m duoc xay bang da co mau xam sam, do cao cua tam sang so voi muc nuoc bien la 62,5m. Tu tren ngon hai dang, du khach co the phong tam mat ve day nui Go Dua huyen thoai hay chiem nguong toan canh bien ca, tan huong nhung luong gio mat diu thoi tu bien vao bo.
Binh minh Mui Rong - Anh: Tien Thanh
Duong den hai dang Hon Nuoc - Anh: Tien Thanh
Tre con Tan Phung tam va ngam bien khi nuoc trieu rut xa bo - Anh: Tien Thanh
Can canh Mui Rong - Anh: Tien Thanh
Ben canh khung canh thien nhien nguyen so, khu vuc Bai Truoc, thon Tan Phung con co mot lang chai lau doi. Nhung tu lieu lich su con ghi tu thoi van hoa Sa Huynh, nhung nguoi Viet da di dan den Tan Phung tiep thu kinh nghiem va van hoa bien cua nguoi Champa, ket hop van hoa cua hai dan toc de tao nen net van hoa bien dac sac.
Moi nguoi moi viec: dan ong giong thuyen di bien danh bat, dan ba o nha di cho ban ca. Nha cua, ngo xom o day deu nho nhan, nup duoi hang dua nghieng nghieng toa bong em dem. Buoi som, o phien cho ca co den 99% la phu nu mua ban trong cho.
Vao buoi chieu khi nuoc trieu rut xuong, doc bo bien Bai Truoc lai lo nho nhung ghenh da phu rong reu xanh hay mot bai cat min vang de thanh nien lang bien da banh. Du khach cu the thong dong dao bo tren dai cat min hay ngam nhin nhung con thuyen nho xinh nam phoi minh duoi hoang hon.
Va noi nhu ong Huynh Chien, 70 tuoi, mot lao ngu chan chat, sac sao co tieng o lang bien nay: “Chinh su tho mong va huu tinh cua bien Tan Phung da khien khong it khach xa phuong “nang moi tinh” bang nhung van tho hay:
Son thuy ngan xua von huu tinh
Ngam ve Tan Phung ve xinh xinh
Rung duong gio thoi nghe dao dat
Mat nuoc lanh lanh vo bap benh
Bien Phung khoe tai dua sac gam
Di rong vang tieng van loi tranh
Hoi troi kheo ve chi nen canh
Khien khach xa phuong nang moi tinh".
Som mai o cho ca Tan Phung - Anh: Tien Thanh
Chim hai au chao nghieng tren bien Tan Phung khi chieu xuong - Anh: Tien Thanh
Tu tren hai dang Hon Nuoc co the phong tam mat nhin
toan canh nui non va bien ca Tan Phung - Anh: Tien Thanh
Theo truyen thuyet, Mui Rong xua kia nguyen la mot khoi, hinh giong vi ca chep, dan dia phuong con goi la "Da vay rong". Doi nha Duong, vien tuong Cao Bien da di tim nhung noi dat co vuong khi o nuoc ta de tran yem, trong do co Mui Rong. Cao Bien thay Mui Rong co linh khi ket tu ben phu phep chem dut de tru hau hoa. Long mach bi chem dut, vay rong roi, mau rong do. Mau rong dong lai tao thanh nhung hon da son nho nam lan trong cat.
Loai da son nay rat cung. Khi mai voi nuoc thi ra mau tham do, khi cam khong dinh tay nen duoc truyen tung loai son troi cho. Ngay xua, hoc tro khap noi ve day de lay loai da ve lam son cho thay cham bai. Ngay nay, tinh y ta van co the tim thay nhung hon son mau do nam lan trong cat bien.
Dạo chơi biển Tân Phụng
By Kinh Nghiệm Du Lịch
Với địa thế núi non và biển cả hữu tình, làng biển Tân Phụng (xã Mỹ Thọ, huyện Phù Mỹ) là một địa chỉ du lịch văn hóa còn nhiều nét hoang sơ, kỳ thú của Bình Định.