Chùa Cổ Thạch hay còn gọi chùa Hang, chùa Đá, tọa lạc ở xã Bình Thạnh, huyện Tuy Phong, tỉnh Bình Thuận; cách thành phố Phan Thiết 105 cây số về hướng bắc, nằm cận biển, bên cạnh bãi đá Cà Dược bảy màu. Ngôi chùa cổ này đã có hơn 100 năm tuổi. Đây một trong những danh thắng nổi tiếng lọt thỏm giữa những hang động trên một ngọn đồi đá cao 64 mét so với mặt nước biển.
>>> Ấn tượng biển Cổ Thạch với những bãi đá lung linh
>>> Du lịch "Bụi" Bình Thuận
Đường lên chùa Cổ Thạch. Ảnh: Mai Lý
Từ TPHCM đến chùa Cổ Thạch khoảng 280 cây số. Du khách có thể theo quốc lộ 1A từ thị trấn Liên Hương (Tuy Phong) vào chừng 10 cây số là đến chùa. Ngôi cổ tự này đã được công nhận là di tích, thắng cảnh cấp quốc gia vào năm 1993.
Khu vực chùa Cổ Thạch là một quần thể kiến trúc, am, điện, cốc được xây dựng rải rác, liên hoàn trên khu đồi đá rộng hơn 4 hecta. Ngôi chính điện nằm xen lẫn với những tảng đá to dựng đứng, sừng sững trông rất hoành tráng, ấn tượng. Kế đó là các nhà thiền, từ đường, nhà tổ, gác chuông, lầu trống, am cốc thờ tự, lúc nào cũng ngan ngát khói hương.
Những tảng đá trên dồi Cổ Thạch tạo ra nhiều hang động. Ảnh: Mai Lý
Khu vực chùa Hang được hình thành nên từ những tảng đá khổng lồ, hình thù kỳ lạ, gác tựa, chồng chất lên nhau tạo ra những hang động. Mỗi động thờ một vị Phật, hoặc Bồ tát... Hang thờ Tổ khai sơn Cổ Thạch tự là nhà sư Bảo Tạng, có tượng nhà sư và nhiều bài vị của các nhà sư khác có công lao xây dựng chùa đã viên tịch. Nơi thờ Phật Chuẩn Đề là một hang động bên trong có tượng Phật 8 tay và nhiều tượng cổ. Hang Tam Bảo thờ 23 pho tượng Phật cổ với nhiều kích thước và niên đại khác nhau…
Nếu đến chùa Cổ Thạch vào các ngày rằm hay các ngày lễ lớn của Phật Giáo như lễ Phật Đản, lễ Vu Lan, lễ Hoài niệm ân sư, du khách sẽ được hoà mình vào không khí đông vui, tưng bừng cùng hàng ngàn nam, phụ, lão, ấu tham gia lễ hội chùa Hang với nét mặt thành kính cùng những ước mơ, nguyện cầu được thành công viên mãn. Cờ, phướn, băng, hiệu bay phấp phới. Gió biển mát lành thổi phóng khoáng qua đồi đá cheo leo. Tiếng tụng niệm ê a. Tiếng mõ chuông văng vẳng giữa khói hương ngan ngát… Người đi lễ chùa cảm thấy lâng lâng như lạc vào nơi sân Tiên, cửa Phật, chìm đắm giữa sắc màu thiền lam u nhã.
Những ngày nầy, nhà chùa cung cấp cơm chay miễn phí cho khách hành hương. Dọc hai bên đường vào chùa là những gian hàng bán đồ lưu niệm vật dụng, đồ trang sức được chế tác bằng san hô, ốc biển và các sản phẩm, vật dụng bằng đá như cối chày, ấm trà, bình cắm hoa, vòng đeo tay, tượng phật, xâu chuổi… Trái cây địa phương thì có thanh long, chuối sứ, nho xanh, dứa gai, xoài hòn… Có nhiều gian hàng bán cơm, thực phẩm chay, nước giải khát, chè lạnh cho khách tham quanvới giá cả bình dân.
Từ trên đỉnh đồi đá, du khách có thể ngắm nhìn bao quát cảnh quan
cả một vùng biển bao la dưới chân đồi Cổ Thạch. Ảnh: Mai Lý
Đường lên chùa Hang thông thoáng nhưng quanh co, khúc khuỷu theo những bậc, thềm đá; dọc đường có nhiều tranh, tượng miêu tả cuộc đời Đức Phật và chư vị bồ tát. Trên mỏm núi đá nhỏ sát bờ biển có tượng Quan Thế Âm Bồ Tát uy nghi, tự tại đứng nhìn ra biển khơi. Cạnh chùa là bãi đá Cà Dược nhiều màu sắc chạy dọc bờ biển. Cảnh quan thiên nhiên chung quanh chùa Hang rất đẹp. Nhiều ngôi nhà xinh xắn, gọn nhẹ xây theo kiểu mới để phục vụ khách từ các nơi về hành hương và tham quan thắng tích.
Du khách đứng trên đỉnh đồi đá có thể ngắm nhìn bao quát cảnh quan cả một vùng biển bao la với hàng ngàn tảng đá lớn nhỏ xếp chồng ngổn ngang lên nhau thành thiên hình vạn trạng. Do sự xâm thực của nước mưa và gió, đồi đá Cổ Thạch có nhiều hang động với vẻ độc đáo, lạ lùng. Sau khi vãn cảnh chùa, bạn có thể vòng xuống bãi Cà Dược nhìn, ngắm hàng triệu viên đá, với bảy màu: đen, trắng, vàng, xám, nâu, hồng, tím sẫm. Bãi đá nầy chạy dài hơn 1 cây số dưới chân đồi Cổ Thạch.
Đến với dải đất cuối Nam Trung bộ đầy nắng và gió, bạn sẽ có nhiều cảm xúc khó quên.
Chua Co Thach
Chua Co Thach hay con goi chua Hang, chua Da, toa lac o xa Binh Thanh, huyen Tuy Phong, tinh Binh Thuan; cach thanh pho Phan Thiet 105 cay so ve huong bac, nam can bien, ben canh bai da Ca Duoc bay mau. Ngoi chua co nay da co hon 100 nam tuoi. Day mot trong nhung danh thang noi tieng lot thom giua nhung hang dong tren mot ngon doi da cao 64 met so voi mat nuoc bien.
>>> An tuong bien Co Thach voi nhung bai da lung linh
>>> Du lich "Bui" Binh Thuan
Duong len chua Co Thach. Anh: Mai Ly
Tu TPHCM den chua Co Thach khoang 280 cay so. Du khach co the theo quoc lo 1A tu thi tran Lien Huong (Tuy Phong) vao chung 10 cay so la den chua. Ngoi co tu nay da duoc cong nhan la di tich, thang canh cap quoc gia vao nam 1993.
Khu vuc chua Co Thach la mot quan the kien truc, am, dien, coc duoc xay dung rai rac, lien hoan tren khu doi da rong hon 4 hecta. Ngoi chinh dien nam xen lan voi nhung tang da to dung dung, sung sung trong rat hoanh trang, an tuong. Ke do la cac nha thien, tu duong, nha to, gac chuong, lau trong, am coc tho tu, luc nao cung ngan ngat khoi huong.
Nhung tang da tren doi Co Thach tao ra nhieu hang dong. Anh: Mai Ly
Khu vuc chua Hang duoc hinh thanh nen tu nhung tang da khong lo, hinh thu ky la, gac tua, chong chat len nhau tao ra nhung hang dong. Moi dong tho mot vi Phat, hoac Bo tat... Hang tho To khai son Co Thach tu la nha su Bao Tang, co tuong nha su va nhieu bai vi cua cac nha su khac co cong lao xay dung chua da vien tich. Noi tho Phat Chuan De la mot hang dong ben trong co tuong Phat 8 tay va nhieu tuong co. Hang Tam Bao tho 23 pho tuong Phat co voi nhieu kich thuoc va nien dai khac nhau…
Neu den chua Co Thach vao cac ngay ram hay cac ngay le lon cua Phat Giao nhu le Phat Dan, le Vu Lan, le Hoai niem an su, du khach se duoc hoa minh vao khong khi dong vui, tung bung cung hang ngan nam, phu, lao, au tham gia le hoi chua Hang voi net mat thanh kinh cung nhung uoc mo, nguyen cau duoc thanh cong vien man. Co, phuon, bang, hieu bay phap phoi. Gio bien mat lanh thoi phong khoang qua doi da cheo leo. Tieng tung niem e a. Tieng mo chuong vang vang giua khoi huong ngan ngat… Nguoi di le chua cam thay lang lang nhu lac vao noi san Tien, cua Phat, chim dam giua sac mau thien lam u nha.
Nhung ngay nay, nha chua cung cap com chay mien phi cho khach hanh huong. Doc hai ben duong vao chua la nhung gian hang ban do luu niem vat dung, do trang suc duoc che tac bang san ho, oc bien va cac san pham, vat dung bang da nhu coi chay, am tra, binh cam hoa, vong deo tay, tuong phat, xau chuoi… Trai cay dia phuong thi co thanh long, chuoi su, nho xanh, dua gai, xoai hon… Co nhieu gian hang ban com, thuc pham chay, nuoc giai khat, che lanh cho khach tham quanvoi gia ca binh dan.
Tu tren dinh doi da, du khach co the ngam nhin bao quat canh quan
ca mot vung bien bao la duoi chan doi Co Thach. Anh: Mai Ly
Duong len chua Hang thong thoang nhung quanh co, khuc khuyu theo nhung bac, them da; doc duong co nhieu tranh, tuong mieu ta cuoc doi Duc Phat va chu vi bo tat. Tren mom nui da nho sat bo bien co tuong Quan The Am Bo Tat uy nghi, tu tai dung nhin ra bien khoi. Canh chua la bai da Ca Duoc nhieu mau sac chay doc bo bien. Canh quan thien nhien chung quanh chua Hang rat dep. Nhieu ngoi nha xinh xan, gon nhe xay theo kieu moi de phuc vu khach tu cac noi ve hanh huong va tham quan thang tich.
Du khach dung tren dinh doi da co the ngam nhin bao quat canh quan ca mot vung bien bao la voi hang ngan tang da lon nho xep chong ngon ngang len nhau thanh thien hinh van trang. Do su xam thuc cua nuoc mua va gio, doi da Co Thach co nhieu hang dong voi ve doc dao, la lung. Sau khi van canh chua, ban co the vong xuong bai Ca Duoc nhin, ngam hang trieu vien da, voi bay mau: den, trang, vang, xam, nau, hong, tim sam. Bai da nay chay dai hon 1 cay so duoi chan doi Co Thach.
Den voi dai dat cuoi Nam Trung bo day nang va gio, ban se co nhieu cam xuc kho quen.
Chùa Cổ Thạch
By Kinh Nghiệm Du Lịch
Chùa Cổ Thạch hay còn gọi chùa Hang, chùa Đá, tọa lạc ở xã Bình Thạnh, huyện Tuy Phong, tỉnh Bình Thuận; cách thành phố Phan Thiết 105 cây số về hướng bắc, nằm cận biển, bên cạnh bãi đá Cà Dược bảy màu. Ngôi chùa cổ này đã có hơn 100 năm tuổi. Đây một trong những danh thắng nổi tiếng lọt thỏm giữa những hang động trên một ngọn đồi đá cao 64 mét so với mặt nước biển.