21/3/2025
tư vấn địa điểm ,
5391
Khi núi lửa Vesuvius phun, nhiệt độ môi trường xung quanh nó lên tới 500 độ C, còn sức mạnh của núi lửa Krakatoa tương đương với 13.000 quả bom nguyên tử. Dưới đây là danh sách 10 núi lửa nguy hiểm nhất trong lịch sử nhân loại, theo đánh giá của Time.
Vesuvius
Vesuvius là tên một ngọn núi lửa tầng nằm ở vịnh Naples ở phía nam Italy. Nó phun trào hơn 30 lần kể từ khi người ta biết tới sự tồn tại của nó. Lần phun trào khủng khiếp nhất xảy ra vào năm 79. Tro bụi và dung nham phun ra khỏi miệng núi trong nhiều ngày. Lượng tro mà Vesuvius phun ra đủ lớn để bao phủ hoàn toàn hai thành phố Pompeii và Stabiae.
Nhiệt độ môi trường lên tới 500 độ C. Sức ép của hơi nóng khủng khiếp đã khiến các cơ quan nội tạng của cơ thể ngừng hoạt động trong một khoảnh khắc cực ngắn, không đầy một tích tắc. Nhiều người dân ở quanh núi lửa chết mà không kịp có phản xạ tự vệ hoặc tỏ ra đau đớn. Đó là kết luận của các nhà khảo cổ Italy, sau khi nghiên cứu 80 bộ xương bị vùi trong tro bụi ở những ngôi mộ thuyền quanh chân núi Vesuvius.
Một người còn sống kể lại rằng một tiếng nổ lớn đột ngột vang lên, sau đó tro bụi đổ ập xuống thành phố trong lúc người dân cố gắng chạy. Không ai biết chính xác tổng số người chết trong thảm họa năm 79, song các nhà khảo cổ cho rằng con số đó phải trên 1.000. Đợt phun trào cũng làm thay đổi dòng chảy của sông Sarno và nâng cao đáy bờ biển.
Krakatoa
Krakatoa là hòn đảo núi lửa nằm giữa đảo Java và đảo Sumatra của Indonesia. Vào năm 1883, một ngọn núi lửa trên đảo Krakatoa tỉnh giấc với sức mạnh gấp 13.000 lần một quả bom nguyên tử. Âm thanh phun trào của khói và dung nham bay xa tới vài nghìn km, tức là tới tận những hòn đảo nằm ở bờ biển phía đông châu Phi.
Vài trăm người trong một thị trấn trên đảo Sumatra gần đó chết gần như ngay lập tức khi những đám tro đỏ rực đốt cháy nhà của họ. Hoạt động của núi lửa Krakatoa gây nên những cơn siêu sóng thần và chúng cuốn người dân ra biển. Khoảng 36.000 người thiệt mạng vì thảm họa, còn đảo Krakatoa chìm xuống đáy đại dương.
Tuy nhiên, vào năm 1927 các nhà thám hiểm nhìn thấy một hòn đảo mới mọc lên tại vị trí của đảo Krakatoa. Người ta gọi nó là Anak Krakatoa (con của Krakatoa). Ngày nay Anak Krakatoa vẫn phun dung nham vào không khí.
St. Helen
Núi lửa St.Helen ở Mỹ ngủ yên hơn 120 năm trước khi phun trào vào năm 1980. Thời gian chuẩn bị cho sự phun trào này lên tới hai tháng. Vào lúc 8h32 sáng 18/5/1980, một trận động đất có cường độ 5,1 độ Richter gây nên vụ nổ ở sườn núi lửa St. Helen. Vụ nổ khiến mặt phía bắc của núi sạt lở. Tro bụi nóng và dung nham phụt lên với tốc độ ít nhất 480 km/h và lan xa khoảng 24 km. Cùng lúc đó một cột khói hình nấm có chiều cao gần 26 km bay lên không trung, phủ kín ba bang gần đó.
Spokane, một thành phố cách núi lửa chừng 400 km về phía đông bắc, chìm trong bóng tối. Khi mưa rơi xuống những người dân ở bang Washington, Idaho và Montana nhìn thấy những giọt nước đen và bụi mịn. 57 người và vài nghìn động vật chết vùi bụi, còn tổng diện tích những khu rừng bị hủy diệt vào khoảng 320 km2. Vào năm 1982, quốc hội Mỹ và Tổng thống Ronald Reagan quyết định thành lập Đài tưởng niệm núi lửa quốc gia St. Helen xung quanh núi lửa này.
Tambora
8 là mức tối đa trong chỉ số phun trào núi lửa. Vào năm 1815 núi lửa Tambora hoạt động với chỉ số phun trào là 7. Vụ phun trào xảy ra trên đảo Sumbawa thuộc lãnh thổ Indonesia ngày nay và khiến cả một vùng chìm vào bóng tối. Đó là lần phun trào núi lửa mạnh nhất trong lịch sử hiện đại. Những dòng sông nham thạch nóng thoát ra khỏi miệng núi cao khoảng 4.000 m, giết chết ngay lập tức khoảng 10.000 người. Núi lửa phun ra một lượng tro, bụi, nham thạch và khí có tổng thể tích vào khoảng 50 tỷ m khối. Một lượng khí sulphur dioxide (SO2) khổng lồ cũng bay vào khí quyển. Vài chục nghìn người chết bởi dung nham, tro bụi, sóng thần, bệnh tật và đói.
Thảm họa Tambora còn gây tác động lớn đối với khí hậu thế giới. Đám mây bụi từ núi lửa Tambora khiến nhiệt độ toàn cầu giảm từ 0,4 tới 0,7 độ C. Một năm sau đó, nhiều khu vực ở châu Âu và Bắc Mỹ không có mùa hè. Sương giá khiến mùa màng tại Canada và vùng New England của Mỹ thất bát. Châu Âu cũng khốn đốn vì sự suy giảm nhiệt độ. Bản thân núi lửa Tambora co lại tới vài nghìn mét, còn đỉnh của nó biến thành một hố lớn.
Mauna Loa
Bang Hawaii của Mỹ là nơi được tạo nên bởi những đảo núi lửa và nó cũng là nơi có Mauna Loa, ngọn núi lửa lớn nhất thế giới. Mauna Loa (nghĩa là Núi dài) trong ngôn ngữ của thổ dân Hawaii) nằm trên đảo Big Island, bang Hawaii. Ngoài danh hiệu “núi lửa lớn nhất thế giới”, nó còn có đỉnh cao gần 4.175 m.
Mauna Loa cũng là núi lửa hoạt động thường xuyên nhất thế giới. Kể từ năm 1843 tới nay nó phun trào 33 lần, trong đó lần cuối cùng xảy ra vào năm 1984. Với chiều dài 60 km và chiều rộng 48 km, Mauna Loa chiếm khoảng một nửa diện tích của đảo Big Island. Khối lượng của nó bằng khoảng 85% khối lượng của tất cả đảo tại Hawaii.
>> 10 núi lửa đáng sợ nhất thế giới (P.2)
10 nui lua dang so nhat the gioi (P.1)
Khi nui lua Vesuvius phun, nhiet do moi truong xung quanh no len toi 500 do C, con suc manh cua nui lua Krakatoa tuong duong voi 13.000 qua bom nguyen tu. Duoi day la danh sach 10 nui lua nguy hiem nhat trong lich su nhan loai, theo danh gia cua Time.
Vesuvius
Vesuvius la ten mot ngon nui lua tang nam o vinh Naples o phia nam Italy. No phun trao hon 30 lan ke tu khi nguoi ta biet toi su ton tai cua no. Lan phun trao khung khiep nhat xay ra vao nam 79. Tro bui va dung nham phun ra khoi mieng nui trong nhieu ngay. Luong tro ma Vesuvius phun ra du lon de bao phu hoan toan hai thanh pho Pompeii va Stabiae.
Nhiet do moi truong len toi 500 do C. Suc ep cua hoi nong khung khiep da khien cac co quan noi tang cua co the ngung hoat dong trong mot khoanh khac cuc ngan, khong day mot tich tac. Nhieu nguoi dan o quanh nui lua chet ma khong kip co phan xa tu ve hoac to ra dau don. Do la ket luan cua cac nha khao co Italy, sau khi nghien cuu 80 bo xuong bi vui trong tro bui o nhung ngoi mo thuyen quanh chan nui Vesuvius.
Mot nguoi con song ke lai rang mot tieng no lon dot ngot vang len, sau do tro bui do ap xuong thanh pho trong luc nguoi dan co gang chay. Khong ai biet chinh xac tong so nguoi chet trong tham hoa nam 79, song cac nha khao co cho rang con so do phai tren 1.000. Dot phun trao cung lam thay doi dong chay cua song Sarno va nang cao day bo bien.
Krakatoa
Krakatoa la hon dao nui lua nam giua dao Java va dao Sumatra cua Indonesia. Vao nam 1883, mot ngon nui lua tren dao Krakatoa tinh giac voi suc manh gap 13.000 lan mot qua bom nguyen tu. Am thanh phun trao cua khoi va dung nham bay xa toi vai nghin km, tuc la toi tan nhung hon dao nam o bo bien phia dong chau Phi.
Vai tram nguoi trong mot thi tran tren dao Sumatra gan do chet gan nhu ngay lap tuc khi nhung dam tro do ruc dot chay nha cua ho. Hoat dong cua nui lua Krakatoa gay nen nhung con sieu song than va chung cuon nguoi dan ra bien. Khoang 36.000 nguoi thiet mang vi tham hoa, con dao Krakatoa chim xuong day dai duong.
Tuy nhien, vao nam 1927 cac nha tham hiem nhin thay mot hon dao moi moc len tai vi tri cua dao Krakatoa. Nguoi ta goi no la Anak Krakatoa (con cua Krakatoa). Ngay nay Anak Krakatoa van phun dung nham vao khong khi.
St. Helen
Nui lua St.Helen o My ngu yen hon 120 nam truoc khi phun trao vao nam 1980. Thoi gian chuan bi cho su phun trao nay len toi hai thang. Vao luc 8h32 sang 18/5/1980, mot tran dong dat co cuong do 5,1 do Richter gay nen vu no o suon nui lua St. Helen. Vu no khien mat phia bac cua nui sat lo. Tro bui nong va dung nham phut len voi toc do it nhat 480 km/h va lan xa khoang 24 km. Cung luc do mot cot khoi hinh nam co chieu cao gan 26 km bay len khong trung, phu kin ba bang gan do.
Spokane, mot thanh pho cach nui lua chung 400 km ve phia dong bac, chim trong bong toi. Khi mua roi xuong nhung nguoi dan o bang Washington, Idaho va Montana nhin thay nhung giot nuoc den va bui min. 57 nguoi va vai nghin dong vat chet vui bui, con tong dien tich nhung khu rung bi huy diet vao khoang 320 km2. Vao nam 1982, quoc hoi My va Tong thong Ronald Reagan quyet dinh thanh lap Dai tuong niem nui lua quoc gia St. Helen xung quanh nui lua nay.
Tambora
8 la muc toi da trong chi so phun trao nui lua. Vao nam 1815 nui lua Tambora hoat dong voi chi so phun trao la 7. Vu phun trao xay ra tren dao Sumbawa thuoc lanh tho Indonesia ngay nay va khien ca mot vung chim vao bong toi. Do la lan phun trao nui lua manh nhat trong lich su hien dai. Nhung dong song nham thach nong thoat ra khoi mieng nui cao khoang 4.000 m, giet chet ngay lap tuc khoang 10.000 nguoi. Nui lua phun ra mot luong tro, bui, nham thach va khi co tong the tich vao khoang 50 ty m khoi. Mot luong khi sulphur dioxide (SO2) khong lo cung bay vao khi quyen. Vai chuc nghin nguoi chet boi dung nham, tro bui, song than, benh tat va doi.
Tham hoa Tambora con gay tac dong lon doi voi khi hau the gioi. Dam may bui tu nui lua Tambora khien nhiet do toan cau giam tu 0,4 toi 0,7 do C. Mot nam sau do, nhieu khu vuc o chau Au va Bac My khong co mua he. Suong gia khien mua mang tai Canada va vung New England cua My that bat. Chau Au cung khon don vi su suy giam nhiet do. Ban than nui lua Tambora co lai toi vai nghin met, con dinh cua no bien thanh mot ho lon.
Mauna Loa
Bang Hawaii cua My la noi duoc tao nen boi nhung dao nui lua va no cung la noi co Mauna Loa, ngon nui lua lon nhat the gioi. Mauna Loa (nghia la Nui dai) trong ngon ngu cua tho dan Hawaii) nam tren dao Big Island, bang Hawaii. Ngoai danh hieu “nui lua lon nhat the gioi”, no con co dinh cao gan 4.175 m.
Mauna Loa cung la nui lua hoat dong thuong xuyen nhat the gioi. Ke tu nam 1843 toi nay no phun trao 33 lan, trong do lan cuoi cung xay ra vao nam 1984. Voi chieu dai 60 km va chieu rong 48 km, Mauna Loa chiem khoang mot nua dien tich cua dao Big Island. Khoi luong cua no bang khoang 85% khoi luong cua tat ca dao tai Hawaii.
>> 10 nui lua dang so nhat the gioi (P.2)
10 núi lửa đáng sợ nhất thế giới (P.1)
By Kinh Nghiệm Du Lịch
Khi núi lửa Vesuvius phun, nhiệt độ môi trường xung quanh nó lên tới 500 độ C, còn sức mạnh của núi lửa Krakatoa tương đương với 13.000 quả bom nguyên tử. Dưới đây là danh sách 10 núi lửa nguy hiểm nhất trong lịch sử nhân loại, theo đánh giá của Time.